Column – Boef boven boef

Van taal naar tekst

Column – Boef boven boef

Deze column schrijf ik in dronken toestand, dan weet u het vast. Mocht u zich in het vervolg van dit stuk beledigd voelen, dan geldt dus deze verzachtende omstandigheid. Komt-ie: alle rappers zijn notoire proleten (‘tantoe coulies’, voor wie deze termen niet kent). Ze produceren de meest kansarme, inhoudsloze en taaltechnisch volstrekt ridicule teksten, vergezeld van een beat die zelfs vergeleken met het geluid van een langzaam stervend speenvarken nog niet als muziek te bestempelen valt. ‘Gaat dit nu niet wat ver?’, hoor ik u denken. Wellicht, maar goed: dronken hè.

Ja, het was het weekje van de slappe excuses. Of nee, de non-excuses. Camiel Eurlings had het liefst eerst van iedere individuele Nederlander persoonlijk vernomen dat ‘sorry’ wel op zijn plaats was na het mishandelen van zijn ex-vriendin, maar kwam na tweeënhalf jaar en een niet aflatende storm van kritiek dan eindelijk over de brug. Of eigenlijk keerde hij halverwege de brug weer om, door te blijven spreken over ‘eenvoudige mishandeling’ en te ontkennen dat het voorval hem een strafblad heeft opgeleverd (maar wel ‘een aantekening in zijn justitiële documentatie’, what’s in a name). Vreemd eigenlijk dat Eurlings zich niet meteen na het incident beriep op het feit dat het handgemeen plaatsvond na een feestje, waarop ongetwijfeld gedronken zal zijn. Dan was er natuurlijk niets aan de ‘hand’ geweest.

Maar er is altijd baas boven baas, of Boef boven boef in dit geval. De rapper/treitervlogger noemde een stel dames dat hem tijdens nieuwjaarsnacht had opgepikt, nadat hij met pech aan de kant van de weg was komen te staan, ‘kechs’, ofwel ‘hoeren’ (dat heeft Nederland toch maar mooi geleerd deze week). Jongedames die zich kleden op een manier die zij leuk vinden en ’s nachts nog op straat of in de club te vinden zijn, dat zijn ‘kechs’. Stank voor dank, of zoals Boef de dag erna uitlegde: stank door drank. Zijn uitspraken had hij onder invloed van alcohol gedaan en bovendien:

“Wij rappers gebruiken woorden als bitches, kechs, en het is niet per se heel beledigend maar dat wordt natuurlijk wel zo opgevat en dat begrijp ik ook. Ehm, hierbij mijn excuses naar dames toe, ook naar alle dames die ik heb beledigd en die zich beledigd voelen.”

‘Niet per se heel beledigend’. Dat is ongeveer hetzelfde als ‘eenvoudige mishandeling’ maar wel met onder andere een gebroken elleboog tot gevolg. Of ‘baggermuziek, maar waar je oren nog niet van gaan bloeden’. De rapper deed er in een ander Snapchat-filmpje nog een schepje bovenop:

“Als je thuiszit, de hele dag niks doet, studeert, lief doet, dit, dat, naar mama en papa luistert, dan noem ik je een vrouw.”

Laten we het maar niet hebben over de tamelijk verwarrende paradox tussen enerzijds thuiszitten en niets doen en anderzijds studeren, maar liever over de totale minachting van Boef’s eigen doelgroep, die uit dit citaat blijkt. Hij zegt nog net niet letterlijk dat zij die optredens van een over het paard getilde rapper bezoekt, zichzelf geen vrouw mag noemen. Een uitspraak die hem door collega-rappers, die uit dezelfde publieksvijver vissen, ongetwijfeld niet in dank afgenomen zal worden, zou je denken. Maar wat blijkt: ze nemen het unaniem op voor Boef, door zijn gedrag in gelijke bewoordingen te bagatelliseren. Hiphop-pionier Brainpower reageert bijvoorbeeld op de ‘Boef-ban’ van Q-music-dj Mattie Valk: “Het heeft geen zin. Het interesseert de fans van Boef niet of hij nou wel of niet op Q-Music wordt gedraaid.” En Willy Wartaal (De Jeugd van Tegenwoordig) blaast het fenomeen ‘argumentum ad hominem’ nieuw leven in, in zijn reactie op een vernietigend stuk van Wierd Duk in de Telegraaf: “Ja, het is Wierd Duk – in de Telegraaf – over Boef: wat verwacht je?”.

Kritiek kwam er overigens uit onverwachte hoek. Op Twitter liet Ismaïl Ilgün, bekend geworden als treitervlogger, tegenwoordig zelfbenoemd ‘content creator’ (over inhoudsloze terminologie gesproken), zich als volgt uit:

“Deze jongen gaat t nooit leren. Je neukt zelf vrouwen, bent elke dag laat in de club, gaat van vrouw naar vrouw wat ben jezelf dan? Hoertje/hypocriet. Begon m te mogen maar na al die fouten en nog steeds niet ervan leren laat zien wat voor sukkel t is. Doe wat goeds met je bereik.”

De winnaar van de ‘Pot verwijt de ketel-award’ van 2018 is hierbij alvast bekend. Maar ik keer nog even terug bij de doelgroep die Boef aanspreekt. Dit zijn grotendeels jongeren (of zelfs kinderen), die hem als een voorbeeld beschouwen. En zij beschouwen de teksten die de rapper uitslaat dan ook als normaal, zoals blijkt uit een steekproef(je) van de NOS. Dat zal dan ook gelden voor hetgeen Boef in zijn liedjes allemaal roept en dat is niet mals. Me verdiepend (voor zover sprake van diepgang) in wat songteksten kan ik niet anders concluderen dat de hedendaagse populaire rappers vrijwel uitsluitend teksten uitslaan die aan alle realiteitszin voorbijgaan. Geld dat als vanzelf komt aanwaaien is een veel terugkerend thema. Verder een willekeurige greep uit een aantal populaire lyrics:

“Voor die goldies zet ik brakkas (inbraken, red.) man” (Boef, Habiba);

“Wiet en hasjiesj, gingen naar voorbijgangers, coke en pillen, rechtstreeks naar de gabbers” (Sevn Alias, Een Klein Beetje Geluk)

“Geen Instagram, maar Interpol, ze zoeken naar m’n winterhol” (Killer Kamal, Volg Je Moeder”)

Wellicht kunnen radiostations en festivalorganisatoren een voorbeeld nemen aan Boef door ook een hele groep over één kam te scheren, in dit geval rappers die dit soort achterlijkheden uitslaan. Niet meer draaien, niet meer uitnodigen. En tot slot een wijze raad aan Boef zelf: volg het voorbeeld van Eurlings, die uiteindelijk toch opstapte bij het IOC. Kap ermee.